KUR’AN’IN FAZİLETİ, TEFSİRİ VE NÜZUL
SEBEPLERİ
20- Hz. Osman Düneminde Tek Nüsha Olan
Kur'an'ın Birden Çok Kopyasının Yazılması
21- Bu Konuda ibn Mes'ud'dan Gelen
Rivayetler
20- Hz. Osman
Düneminde Tek Nüsha Olan Kur'an'ın Birden Çok Kopyasının Yazılması
1. Zeyd b. Sabit
- - (-)
21132 (1)- Zeyd b. Sabit
der ki: Kur'an'ı bir kitapta topladığımız zaman, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in okuduğunu duyduğum bir ayeti bulamadım. Sonra bu ayet in sadece,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in, şahitliğini iki şahit yerine
saydığı Huzeyme b. Sabit'in yanında olduğunu gördüm: "Mü'minlerden öyle
adamlar vardır ki, Allah'a verdikleri söze sadık kaldılar. İçlerinden bir kısmı
verdikleri sözü yerine getirmiştir (şehit olmuştur). Bir kısmı da (şehit
olmayı) beklemektedir. Verdikleri sözü asla değiştirmemişlerdir,[Ahzab 23] ve
surenin gerekli yerine koydum.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
cihad (4/24) ve Tirmizi, tefsir 5/284 (3104 "hasen Sahih") rivayet
ettiler.
21133 (2)- Zeyd b. Sabit
der ki: Kur'an'ı bir kitapta topladığımız zaman, Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in okuduğunu duyduğum bir ayeti bulamadım. Sonra bu ayet in sadece,
Huzeyme b. Sabit'in yanında olduğunu gördüm:
"Mü'minlerden öyle
adamlar vardır ki, Allah'a verdikleri söze sadık kaldılar. İçlerinden bir kısmı
verdikleri sözü yerine getirmiştir (şehit olmuştur). Bir kısmı da (şehit
olmayı) beklemektedir. Verdikleri sözü asla değiştirmemişlerdir"[Ahzab 23]
ve surenin gerekli yerine koydum.
[Sahih]
21134 (3)- Zeyd b. Sabit
der ki: Mushafları bir kitapta topladığımız zaman, Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in okuduğunu duyduğum bir ayeti bulamadım. Sonra bu ayetin sadece,
Huzeyme b. Sabit'in yanında olduğunu gördüm. Bu ayet: "Mü'minlerden öyle
adamlar vardır ki, Allah'a verdikleri söze sadık kaldılar. İçlerinden bir kısmı
verdikleri sözü yerine getirmiştir (şehit olmuştur). Bir kısmı da (şehit
olmayı) beklemektedir. Verdikleri sözü asla değiştirmemişlerdir"[Ahzab 23]
ayetidir. Huzeyme, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in onun şahitliğini
iki şahit yerine saydığı için, iki şahitliği olan diye çağrılırdı. Zühri der
ki: Huzeyme, Sıffin savaşında Hz. Ali'nin safında savaşırken öldürüldü.
[Sahih]
21- Bu Konuda ibn
Mes'ud'dan Gelen Rivayetler
1. Abdullah b. Mes'ud
- - (-)
21135 (1)- Abdullah b.
Mes'ud der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
yetmiş sureyi dinleyip öğrendim. Zeyd b. Sabit ise henüz zülüfleri sarkmış
okuma yazma öğrenen bir çocuktu."
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
Tarihu'I-Kebir(l/203, 207) rivayet etti.
21136 (2)- Abdurrahman
b. Abis bildiriyor: Abdullah b. Mes'ud'un öğrencilerinden Hemedanlı bir adamın
-ki ravi, ismini söylemedisöylediğine göre Abdullah b. Mes'ud, Medine'ye gitmek
isteyince öğrencilerini toplayıp onlara şöyle dedi: "Vallahi din, anlayış
ve ilim konusunda müslüman topluluklar içinde en iyi yetişenlerin aranızda
bulunduğunu düşünüyorum. Bilin ki Kur'an değişik harflerle (farklı okunuşlarla)
inmiştir. Vallahi zamanında iki kişi hiçbir konuda tartışmadıkları kadar
şiddetli bir şekilde bu konuda (kıraat hususunda) tartışırlardı. Ancak biri:
"Beni filan kişi" okuttu dediğinde Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ondan okumakla iyi yaptığını söylerdi. Diğer kişi de onu kimin okuttuğunu söylediği
zaman Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her ikisinin de iyi yaptığını
söylerdi.
Bilin ki doğruluk kişiyi
iyiliğe, iyilik kişiyi cennete götürür. Yalan kişiyi günaha, günah da cehenneme
götürür. Yalan söyleyen kişi için: "yalan söyleyip günaha girdi"
demiyor musunuz? Doğru söyleyen birini onaylarken de: "Doğru söyleyip
iyilikte bulundun?" demiyor musunuz?
Kur'an içinde çelişkiler
bulunmaz, çokça okunarak eskimez ve değeri düşmez. Kur'an'ı bir harf
(kıraat=vecih) üzerine öğrenip okuyan kişi başka bir vecih için bu okumasından
vazgeçmesin. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in öğrettiği harflerden
(vecihlerden) biriyle okuyan kişi de bunu bırakıp başka bir vechi okumaya
kalkışmasın. Kur'an'ın bir ayetini inkar eden kişi tümünü inkar etmiş demektir.
Kur'an'ı farklı vecihlerle okuma, birine "Acele et" veya
"Haydi!" demek gibidir ki ikisi de aynı anlamdadır.
Vallahi Allah'ın
Muhammed'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) indirdiğini (Kur'an'ı) benden daha iyi
bilen biri olsaydı ilmini ilmime katmak için yanına gidip öğrenirdim. Namazları
vakitlerinde kılmayan topluluklar gelecektir. Siz namazları vakitlerinde kılın ve
onlarla (vaktinde kılmayanlarla) kıldığınız namazı nafile sayın. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) her yıl Ramazan ayında Kur'an'ı baştan sona
(Cibril'e) okurdu. Ancak vefat ettiği yıl iki defa okudu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) benim Kur'an'ı iyi okuduğumu söyledi. Bizzat
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından yetmiş süreyi dinleyip
öğrendim."
[Zayıf]
Heysemi (7/153) Ahmed'in
senedinde adı verilmeyen bir kişinin olduğunu söyledi.
21137 (3)- Abdullah b.
Mes'üd der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
yetmiş süreyi dinleyip öğrendim. Zeyd b. Sabit ise henüz zülüfleri sarkmış
okuma yazma öğrenen bir çocuktu."
[Sahih]
21138 (4)- Abdullah b.
Mes'üd der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
yetmiş süreyi dinleyip öğrendim. Zeyd b. Sabit ise henüz zülüfleri sarkmış
okuma yazma öğrenen ve çocuklarla oynayan bir çocuktu."
[Sahih]
21139 (5)- Humeyr b.
Malik der ki: Mushafların değiştirilmesi emredilince (Hz. Osman, halktan mushaflarını
kendisinde olan nüshaya göre düzenlemelerini isteyince) İbn Mes'üd:
"Mushafını gizleyebilen gizlesin. Çünkü mushaftan bir şeyi gizleyen
kıyamet o şeyle huzura gelir" deyip şöyle devam etti: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından yetmiş süreyi dinleyip öğrendim.
Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aldığımı terk mi
edeyim!"
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (8434), İbn Ebi Davud, Mesahif (15) ve İbn Sa'd, Tabakat
(2/105) rivayet ettiler.
21140 (6)- Abdullah b.
Mes'üd der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
yetmiş süreyi dinleyip öğrendim. Zeyd b. Sabit ise henüz zülüfleri sarkmış
okuma yazma öğrenen bir çocuktu."
[Sahih]
21140 (6)- Abdullah b.
Mes'üd der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
yetmiş süreyi dinleyip öğrendim. Hiç kimse bunlarla ilgili benimle
tartışmadı."
[Sahih]
21142 (8)- Abdullah b.
Mes'ud der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ağzından
yetmiş sureyi dinleyip öğrendim. Hiç kimse bunlarla ilgili (hatalı olduğuna
dair) benimle tartışmadı."
[Sahih]
26790 (l)'de tekrar
edecektir.
21143 (9)- Fulfule
el-Cu'fi der ki: Mushaflar konusunda endişe duyanlarla beraber ben de endişe
duydum ve Abdullah'ın yanına girdik. Girenlerden bir kişi: "Seni ziyarete
gelmedik. Bilakis, şu haber bizi korkuttu da onun için sana geldik" dedi.
Abdullah şöyle karşılık verdi: "Kuşkusuz bu Kur'an Nebiinize (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yedi kapıdan, yedi harf -veya birçok harf- üzere nazil oldu.
Halbuki sizden öncekiler(e indirilen kutsal) kitap bir kapıdan ve bir harf
üzere iniyordu."
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Ebi
Davud, Mesahif (18) rivayet etti. Heysemi (7/152-153), Ahmed'in ravilerinden
Hassan el-Amirl'nin İbn Ebi Hatim tarafından ne eleştirildiği, ne de güvenilir
bulunduğunu, diğer ravilerin ise güvenilir olduğunu söyledi.